Таван эрдэнэ /дууны үг/

xvv

Шүлэг: Лхамжавын Лувсандорж
Хөгжим: УГЗ Зундуйн Батсүх
Дуучин: Үндэсний дуу бүжгийн “Түмэн эх” чуулгын гоцлол дуучин МУСТА Г.Бямбажаргал

 

 
Энгэрийн яргуй цасан дор зүүдлэхэд
Эхний төл наран наашилж цангинана
Эзэн малчны магнай тэнийн баярлаад
Эх орны минь сүрэг нэмлээ гэж дуулна

Таван бүлээн зүс таван уяхан эгшиг
Тэгш таван хүслийн амьд таван эрдэнэ

Жаврын үзүүр уярч цаг наашлахад
Цэлмэг шөнийн од шиг төлөөр сүрэг баяжна
Өнгө аялгуу зохирол чихнээ ялдам таацаад
Өнөр малчны хот таван эрдэнийн далай

Таван бүлээн зүс таван уяхан эгшиг
Тэгш таван...
[Дэлгэрэнгүй...]

Хичээнээ

xvv

Сэтгэл зүрхийг эзэмдэгч бүсгүй минь
Сэрүүн зүүдний минь дагина минь
Эвлүүлж хэлэх хэдэн үг байна чамд
Энд зүрхэндээ шивнэе чи сонсохгүй ч гэлээ...

Гуйхгүй ээ би намайг тоогооч гэж
Гудайхгүй ээ би амьдралын өмнө
Сөрж, давж чиний өмнө хэн гэдгээ харуулна
Сөгдөж биш тэвэрч амьдралыг атгана

Удахгүй би чамдаа зүрхээ ил гаргаад харуулна аа
Улайсан дүрэлзэх галд нь зүрх чинь бас уярна
Ган төмөр байсан ч зүрхийг чинь би хайлуулна
Гаргаж ирээд зүрхээрээ хөөрөгдөн би улайсгана

Нар мэт өгсөн илчээр чинь өөрийгөө би цэнэглээд
Нарт энэ хорвоод хүссэн зүйлээ бүтээнэ
Амьдрал болсон хүмүүс...
[Дэлгэрэнгүй...]

Халуун нүд

xvv

Тунгалаг хар нүдний дулаан уяхан харцанд
Тугалага мэт байсан зүрх уяран хайлж урсана
Төгрөг хар нүдний ялдам сэргэлэн харцанд
Төмөр мэт байсан зүрх улайсан хайлж урсана
Алаг нүд нь гал мэт, нар мэт, зуух мэт
Атга зүрхийг минь хайлуулан гоожуулна...

[Дэлгэрэнгүй...]

Цаасан шувууны үлгэр

xvv

Гурван эрдэнэд итгэмүй.

Хязгаар газрын нэгэн хүн Төр гэрэлтийн тавдугаар оны барс сарын арван наймны шөнө зүүдэлсэн нь.

Нэгэн хүн цаасан шувуу нисгэж байна.Тэр цагт өөр нэг хүн ирээд нисгэгч хүнээс ийн асууруун.

Энэ шувууг хийхэд хямд буюу? хэмээвэл.
- Хямд гэв.

Бас өөр хийхэд хямд юу байна? гэвэл,
- Муу үйл хямд гэв.

Ямар юм цөөн бэ? гэвэл
- Өөрийн биеийг үл өмөөрөгч хүн цөөн гэв.

Ямар юм олон бэ? гэхэд
- Сэрэмжгүй муу заяатан олон гэв.

Юу сайхан бэ? гэхэд
- Саруул ухаан сайхан гэв.

Юу хортой бэ? гэхэд
- Өст сэтгэл хортой гэв.

Юу худал вэ? гэхэд
- Энэ нас худ...
[Дэлгэрэнгүй...]

Нойр хулжаах хүсэл

xvv

Анивчих оддын дор нойр хулжихдаа
Аальгүйхэн инээмсэглэх дүрийг чинь мөрөөдөн мөрөөдөн санана
Унтаж чадахгүй хөрвөөх уртхан шөнө бүрийг
Уулзах хүсэлд автах хором мөч бүрийг
Угтан ирж буй учралынхаа төлөөс болгон хүлээе
Удаанаас удаан тэвэрч хамтдаа үргэлж байя
Өдөр, цаг, мөч бүрийг
Өнгөрөөж алдалгүй цуг байж
Өтлөн өвгөрч, үхэн одох хүртлээ ч
Өвгөн эмгэн болж үрчийж атийсан хойноо ч
Өнгө алаг хорвоод хоромыг ч алдалгүй хамтдаа өнгөрүүлэх
Өмчлөх шунахай хүсэл сэтгэл шөнийн нойрыг хулжаана баярлах



...
[Дэлгэрэнгүй...]

Хөг оров

xvv

Он удаан тоосонд дарагдсан хөгжим
Оюуныг эзэмдэн зүрхэнд уянгална
Намуухан бөгөөд зөөлөн нэгэн аялгуу
Намираа шиврээ бороо мэт аажим цутган эгшиглэж байна...

[Дэлгэрэнгүй...]

4 мөрт

xvv

Үүнээс хойш чи бид хоёр журамт хос
Үлдсэн замаа хамт туулах паралел цацраг
Үрчлээт амьдралд цуг донслох хос дугуй
Үдлэх түүхийн шаргал хуудасны хоёр нүүр...

(эхний хэсэг зохиогч тодорхойгүй)

Энэнээс цааш бид хоёр журамт хос
Энерги хадгалагдах хууль шиг салшгүй хоёр
Эргэх амьдралд хамт өнхөрөх хоёр дугуй
Эгнэгт түүхийн цагийн хэмжүүрийн хоёр зүү...
[Дэлгэрэнгүй...]

Мөн чанар буй аваас

I
Надад мөн чанар буй аваас тэр нь хүн чанар л . . .
Намар би гунихгүй байж эс чадна, зүрх минь буй!
Нас талийж, өвгөрч буйгаа ч мэднэм, хүн чанар л . . .
Намайг зүүдний сүвэгч шиг зайгаар ч үе үе гэрэлтүүлж
Найран дээр нулимс мэлтэрнэ, надад юу буй, юу эс буй?
Уйлах минь мөн чанар бус, хүн чанар л . . .
Уурлах минь мөн чанар бус, хүн чанар л . . .
Уйдах минь мөн чанар бус, хүн чанар л . . .
Ухаарах минь мөн чанар бус, хүн чанар . . .


Устах минь мөн чанар бус, хүн чанар . . .
Баавгай намайг зүүдлэн нойрсдогт итгэдэг юм би,
Баруун гарт минь худал, зүүн талд минь үнэн буй . . .
...

[Дэлгэрэнгүй...]

Тэнгэр шиг бай!!!


Хамаг бүгдээр чамайг харааж нулимаж байв ч Тэнгэр шиг бай
хамгийн сайн хөвүүн гэж хашгир ч ерөөж байвч Тэнгэр шиг бай
Тэвчээр барагдаж нөхөд чинь орхивч Тэнгэр шиг бай
Мөнхөд амгалан
Тэргэн суулгаж алтан титэм өмсгөвч ч Тэнгэр шиг бай юуч болоогүй юм шиг
Хамгийн хайртай хүн чинь хаяж одсонч Тэнгэр шиг бай
Хан Тэнгэрээ нурчихаагүй цагт бүү зов
Гүтгэж доромжлон бахаа ганц хангавч
Гүн Тэнгэр хэмхрээгүй цагт бүү ай
Өвчин зовлонд нирвэгдэж тартагтаа тулавч
Өнө мөнхийн Тэнгэр шиг бай чи ялна
Өрөөл бусдад мартагдаж тоогдхоо байвч
Өндөр Тэнгэр дээр чинь цэлийж буйг бүү март
Яг л амьдрал чинь дуусч явах замгүй ...
[Дэлгэрэнгүй...]

Миний шүтээн

Холын бүдэгхэн цагийн минь хонины нэхийн өлгий чи
Энэ хорвоод юуг шүтдэгийн гэж эзнээсээ одоо асуу
Тохойн чинээхэн нялх үед минь
Толгойн дээр зүүлттэй байсан
Эсгийгээр хайчилсан үнэг чи эзнээсээ одоо асуу
     Шүтлэгтэн биш гэлээ ч би
     Шүтдэг ганцхаан шүтээнтэй
Огторгуй тэнгэрт би шүтдэггүй
Одон гаригт би шүтдэггүй
Омголон догшин байгалийн сүрт үзэгдэлд би шүтдэггүй
Олны хэл ам хараал ерөөлд би шүтдэггүй
Нүд аниж хувь тавиланг би шүтдэггүй
Нүгэл буян, бурхан чөтгөрийг ч би шүтдэггүй ээ!
     Би эмэгтэй хүнийг шүтдэг
...
[Дэлгэрэнгүй...]